Dijital Flört Şiddeti – Medya ve Toplumsal Dönüşüm

Medya ve Toplumsal Dönüşüm isimli kitapta yayınlanan “Dijital Flört Şiddetinin Suskunluk Sarmalı Bağlamında İncelenmesi” başlıklı yazımı sizlerle paylaşıyorum. Faydalı olması dileği ile…

Dijital Flört Şiddeti – Sekine İpek – Medya ve Toplumsal Dönüşüm

Kaynak:  İpek, S. (2018). Dijital Flört Şiddetinin Suskunluk Sarmalı Bağlamında Değerlendirilmesi. E. Akbaş Demirkan, G. Demirkan, M. F. Çırak, S. İpek, T. Düzcü, T. Arsal, & M. Demir (Dü.) içinde, Medya ve Toplumsal Dönüşüm (s. 79-96). Beau Bassin: GlobeEdit.

Psikoseksüel Perspektiften Flört Şiddeti

Arel Üniversitesi Psikoloji Kulübü Dergisi, Cinsellik temalı 5. sayısı için kaleme aldığım yazıyı sizinle paylaşıyorum. Psikoseksüel Perspektiften Flört Şiddeti – Arel Üniversitesi Psikoloji Kulübü Dergisi

Kaynak:  İpek, S. (2019). Psikoseksüel Perspektiften Flört Şiddeti. İstanbul Arel Üniversitesi Psikoloji Dergisi, 22-25.

 

PSİKOSEKSÜEL PERSPEKTİFTEN FLÖRT ŞİDDETİ

Flört, kişiler arasında yaşanan duygusal yakınlaşmanın çeşitli tutum ve davranışlarla ifade edime tarzını belirten bir kavramdır. Şiddet ise, bireyin fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik yönden zarar görmesi ile sonuçlanan ya da sonuçlanma ihtimali olan her türlü tehdit, baskı, tutum veya davranıştır(TC. Adalet Bakanlığı).

Flört şiddeti, aile içi şiddetten farklı olarak evlilik dışı ilişkilerdeki şiddeti konu alır. Flört etmek, gönüllü bir eylem olması sebebiyle her iki tarafı da yükümlülük altına sokmaksızın gerçekleşir. Herhangi bir yükümlülüğünün olmaması kişilerin olumsuz bir durum sergilemesine ya da maruz bırakılmasına sebep olmaktadır (Jung, 2015, s. 95).

Flört şiddeti incelenirken genellikle 14 ila 26 yaş arası genç ve genç yetişkinlerden bahsedilmektedir. On dört ila yirmi altı yaş aralığı ergenlik dönemi enerjisinin ortaya çıktığı yaş olması sebebiyle önemlidir. Ergenlik döneminde ortaya çıkan duygusal ve cinsel ihtiyaçlar flört ile sağlanmaya çalışılmaktadır. Flört Şiddetinin görüldüğü yaş aralığı ergenlik yaşının düşmesi ve evlilik yaşının yükselmesi ile genişlemektedir. TUİK verilerine göre 2010 yılında ortalama evlenme yaşı erkeklerde 26,5; kadınlarda ise 23,2’dir(Türkiye İstaytistik Kurumu, 2011). 2017 verilerine baktığımızda ortalama evlenme yaşının erkeklerde 27,7’ye; kadınlarda ise 24,6’ya yükseldiğini görmekteyiz(Türkiye İstatistik Kurumu, 1018). Bu veriler, evlilik ile birlikte şiddetin ortadan kalktığının göstergesi değil, sadece aile için şiddet yerine flört şiddetinden bahsettiğimizin sebebini vurgulamaktadır.

Flört etmek bireylere hem sosyal hem de cinsel tatmin sağlar. Sevgi ve ait olma ihtiyacımızı karşılaması flört etmenin önemli motivasyon kaynaklarından biridir. Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisinde gördüğümüz bu ihtiyaç; yeme, uyuma, barınma, güvende olma gibi temel ihtiyaçlardan sonra gelen ve arkadaşlık, romantik ilişkiler, aile gibi unsurlara tatminini sağlayan önemli bir ihtiyaçtır (Kleinman, 2013, s. 137-142). Flört, sevgi ve ait olma ihtiyacımıza hitap etmesi yönüyle bireylerin hayatlarında önemli bir yere sahiptir. Bununla birlikte flörtü psikoseksüel bakış açısı ile ele aldığımızda değerli veriler elde etmekteyiz. Sigmund Freud, psikanaliz kuramında insanların doğuştan sahip oldukları güdülerin etkisi ile hareket ettiğini savunur. Buna göre her bir fizyolojik ihtiyaç bedenimizde hoş olmayan duyguları barındıran bir gerilim yaratır. Bu gerilim bedensel bir ihtiyacın psikolojik bir ifadesidir ve bir ihtiyacı doyurma arzusuna dayanır. Bu durumu haz ilkesi ile açıklayan Freud kişilerin davranışlarının sebebinin haz veren şeylere yönelip acıdan yani güdülerinin oluşturduğu gerilimden kurtulmak olduğunu savunur (Yazgan İnanç & Yerlikaya, 2016). Buna göre flört etme davranışının aslında bir haz arayışı ve acıdan kaçınma eğiliminin sonucu olduğu söylenebilir.

Freud’un kabul ettiği iki temel içgüdüden biri olan cinsellik içgüdüsü, cinsel birleşme ve üremeden öte tüm bedensel hazları karşılayan bir içgüdüdür. Psikanalitik kurama göre tüm beden bir erotojenik bölge olarak kabul edilirken üç temel bölgenin önemi ayrıca vurgulanmıştır. Bu bölgeler gelişim dönemlerinin de kilit noktaları olan ağız, anüs ve genital organlardır. Psikoseksüel gelişim dönemleri birbirini izleyen beş aşamada gerçekleşir ve her birinde libidonun (cinsel enerjinin) odağı sırası ile ağız, anüs ve genital organlardır. Psikoseksüel gelişim dönemlerinin sonuncusu olan ve cinsel enerji odağının genital bölgeler olduğu genital dönem, kişinin ergenliğe girmesi ile başlar ve ömrü boyunca devam eder (Kleinman, 2013, s. 27-29). Genital dönem, ergenlik döneminin başlamasına işaret etmesi yönüyle flört şiddetinin görüldüğü yaş aralığını da başlatır. Genital döneme sağlıklı bir şekilde ulaşmış olan bireyden sosyal ve cinsel ilişkilerinde olgun ve sorumlu olması ve aynı zamanda cinsel dürtülerini kontrol altına alabiliyor olması beklenir. Bu ise haz ilkesinden olgusallık (gerçeklik) ilkesine geçiş ile mümkündür. Diğer bir değişle, flört şiddetin ortan kalkması haz ilkesinden gerçeklik ilkesine geçiş ile ilişkilidir.

Gerçeklik ilkesine geçişi sağlayan temel motivasyon kişinin tam ve acısız doyumun olanaksız olduğunu fark etmesidir. Haz ilkesinin çevreyle çatışmaya girerek yarattığı bu düş kırıklığın etkisiyle gerçeklik ilkesi haz ilkesinin yerine geçer (Freud, 2014, s. 11).  Böylece kişi hazzın karşısında hazzın kısıtlanmasını, doğrudan doyum karşısında ertelenmiş doyumu, oyun ve eğlence karşısında çalışma ve zahmeti seçebilir. Bu aynı zamanda belirsiz ve yok edici bir hazdan vazgeçip, ertelenmiş, kısıtlanmış fakat sağlama alınmış, güvenilir bir hazza geçiştir (Marcuse, 1998, s. 31-32). Flört şiddetine bakan yönüyle ise, haz ilkesinden gerçeklik ilkesine geçiş; şiddet barındıran güvensiz bir ilişkiden güvenli ilişkiye geçiştir.

Sonuç olarak, evlilik dışı romantik ilişkilerdeki şiddeti konu alan flört şiddeti, fiziksel, cinsel, psikolojik, ekonomik ve dijital şiddet boyutlarıyla karşımıza çıkabilmektedir. Flört şiddetinin görüldüğü yaş dilimi ergenlik yaşının düşmesi ve evlilik yaşının yükselmesi ile genişlemektedir. Sevgi ve ait olma ihtiyacının bir karşılayıcı olan flört, psikanalitik kurama göre ise bireyde ergenlik ile beraber doruk noktaya ulaşan cinsel haz arzusunun bir sonucudur. Fakat unutulmaması gerekir ki ergenlik dönemi aynı zamanda kişilerin haz ilkesinden olgusallık ilkesine geçmelerinin beklendiği bir dönemdir(Marcuse, 1998)(Freud, 2014). Bu durumda gençlerden arzuladıkları doyuma ulaşmaya çalışırken kişisel ve toplumsal etik yargıları korumaları beklenir (Yazgan İnanç & Yerlikaya, 2016). Haz ve doyum arzusunun kontrolünden uzak olan durumlarda ise karşımıza yıkıcılık ve şiddet çıkar (İpek, 2018).

 

Kaynakça

 

Algın, O., & Hayta, M. K. (2013). Aşk ve Flört Kıskacında Ergen. İstanbul: Timaş.

Freud, S. (2014). Haz İlkesinin Ötesinde. (F. Dikmen, Dü., & M. Ökten, Çev.) Ankara: Tutku.

Fromm, E. (1996). Özgürlükten Kaçış. İstanbul: Payel.

İpek, S. (2018). Dijital Flört Şiddetinin Suskunluk Sarmalı Bağlamında Değerlendirilmesi. E. Akbaş Demirkan, G. Demirkan, M. F. Çırak, S. İpek, T. Düzcü, T. Arsal, & M. Demir (Dü.) içinde, Medya ve Toplumsal Dönüşüm (s. 79-96). Beau Bassin: GlobeEdit.

Jung, C. G. (2015). Feminen – Dişiliğin Farklı Yüzleri. İstanbul: Pinhan.

Kleinman, P. (2013). Psiko101. İstanbul: Okuyanus.

loveisrespect.org. (2017). What Are the Different Types of Dating Abuse? Mayıs 23, 2018 tarihinde loveisrespect.org: http://www.loveisrespect.org/is-this-abuse/types-of-abuse/ adresinden alındı

Maigret, E. (2014). Medya ve İletişim Sosyolojisi. (H. Yücel, Çev.) İstanbul: İletişim.

Marcuse, H. (1998). Freud Üzerine Felsefi Bir İnceleme. (A. Yardımlı, Çev.) İstanbul: İdea.

Mehmet Gökhan Genel. (2015). Yeni Medya Araştırmaları 1: Güncel Tartışmalar Ekseninde. Bursa: Ekin.

Mor Çatı. (2018). Flört şiddeti. Mayıs 17, 2018 tarihinde Mor Çatı Kadın Sığınma Vakfı: https://www.morcati.org.tr/tr/8-mor-cati-kadin-siginagi-vakfi/8-flort-siddeti adresinden alındı

Neumann, E. N. (1998). Kamuoyu: Suskunluk Sarmalının Keşfi. Ankara: Dost.

Adalet Bakanlığı. (tarih yok). Şiddet Nedir. Şubat 27, 2019 tarihinde Ev İçi Şiddet: http://www.evicisiddet.adalet.gov.tr/SIDDET_NEDIR.html# adresinden alındı

Türkiye İstatistik Kurumu. (1018, 15 02). Evlenme ve Boşanma İstatistikleri, 2017. 05 17, 2018 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu: www.tuik.gov.tr/PdfGetir.do?id=27593 adresinden alındı

Türkiye İstatistik Kurumu. (2017, 08 18). Haber Bülteni. Türkiye İstatistik Kurumu: http://www.tuik.gov.tr/HbPrint.do?id=24862 adresinden alınmıştır

Türkiye İstaytistik Kurumu. (2011, 06 17). Evlenme ve Boşanma İstatistikleri. 05 17, 2018 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=8534 adresinden alındı

Yazgan İnanç, B., & Yerlikaya, E. E. (2016). Kişilik Kuramları. Ankara: Pegem Akademi.

 

Medya Okuryazarlığı

Medya, içerisinde gazete kitap, dergi, televizyon, video, İnternet, cep telefonu gibi bir çok unsuru barındıran bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Medya okuryazarlığı kavramı ise büyük bir çeşitliliğe sahip olan, yazlı ve yazılı olmayan her türlü formdaki mesajları ulaştırma, bu mesajları çözümleme, değerlendirme ve iletme yeteneği olarak tanımlanır. Günümüzde medya okuryazarlığı denildiğinde medyayı çözümleme becerisinden bahsedilmektedir.

Medya okuryazarlığında amaç;

  • Medya mesajlarının doğru algılayabilme,
  • Medya mesajlarına eleştirel olarak bakabilme,
  • Medya iletilerdeki gerçeklik – kurgusallık ayrımını yapabilme,
  • Medyanın yönlendirme ve yönetme özelliğinin olduğunun bilincinde olma’dır.

Medya okur yazarlığı kaynağı her ne olursa olsun, bilgiyi değerlendirip bu bilgiyi yerinde kullanabilen bireyler olmayı ve bu bilince sahip bireyler yetiştirmeyi hedefler.

Suskunluk Sarmalı – Elisbeth Noelle Neumann

Ssuskunluk Sarmalı, Elisbeth Noelle – Neumann tarafından ortaya atılan heyecan verici bir kuram. Heyecan verici çünkü sosyal bilimlerin tüm diğer kuramları gibi anlamaya başladıkça dünyanızı daha farklı görmeye başlıyorsunuz. O zaman biraz kuramdan bahsedelim ve büyülü değişim başlasın.  

Suskunluk Sarmalını daha iyi anlamak adına bilmemiz gereken önemli noktalar var. Kuramın kurucusu, Elisabeth Noell – Neuman, 1916 Berlin doğumlu bir siyaset bilimci. Kuramın oluşumunda Almanya’daki 1965 seçimlerinin ve 70’lerdeki öğrenci olaylarının etkisi büyük. Neumann, 1965 seçimleri döneminde yaptığı çalışmalarda, seçmenlerin, tahmini oy oranları birbirine yakın olmasına rağmen son anda oylarını kazanacaklarını düşündükleri partiye kaydırdıklarını fark ediyor. Bu ise iki anlama gelmekte. Birincisi insanlar partilerin az ya da çok ilgi gördüğüne dair doğru veya yanlış bir fikre sahip. Konu hakkında gerçekleştirdiği bir dizi anket sonrasında da Neuman toplumun, kendi içindeki çoğunluk ve azınlık kanaatlerine dair bir şeyler algıladığını, çoğunluğun herhangi bir konuda taraf mı yoksa karşıt mı olduğu hakkında fikir yürütebildiğini ortaya koyuyor. İkinci önemli nokta ise insanların oylarını kazanacaklarını düşündüğü partiye kaydırması. Bu son anda gerçekleştirilen tutum değişikliğinin sebebi ise dışlanma korkusu. İnsanlar, başkalarının kendilerini dışladıklarını ve bu konudaki duyarlılıklarının aleyhlerinde kullanılabileceğini düşündüklerinde acı çekerler. Bu sebeple dışlanma korkusu, suskunluk sarmalı sürecini harekete geçiren temel güç olarak karşımıza çıkıyor. Peki nedir Suskunluk Sarmalı…

Suskunluk Sarmalı hipotezi, insanların çevrelerini dikkatle gözlemlediklerini, diğer insanların ne düşündüğünü, eğilimlerinin ne olduğunu, hangi görüşlerin yaygınlaşıp hangilerinin kabul gördüğünü algıladıklarını iddia etmektedir. Çevreden edinilen bu gözlemler, kimilerinin fikirlerini yüksek sesle açıklamasına, kimilerinin de görüşlerini yutmasına neden olmaktadır; bu durum tıpkı bir sarmal sürecindeki gibi, bazıları toplumda bütünüyle baskın çıkana, bazıları da kamu sahnesinden tamamen silinip “dilsiz” kalana dek sürer. Bu süreç ise Suskunluk Sarmalı olarak adlandırılır. 

Elisabeth Noell – Neuman, Suskunluk Sarmalı kuramında kitle iletişim araçlarının rolüne de dikkat çeker. Ona göre insanların hakim olan görüşün ne olduğunu ön görmelerinde en büyük rol medyaya aittir. Medya belli bir görüşü sürekli dile getirerek o görüşün toplumda baskın hale gelmesini ve diğer görüşlerin sahneden silinmesini sağlar. Kişiler veya gruplar kendi fikirleri başlangıçta çoğunlukta bile olsa, medyanın dillendirdiği görüşü baskın zannederek susmaya başlar ve sarmal medyanın sesi tek ses olana ve alternatif seslerde yok olana kadar devam eder.

 

 

Kaynak: Noelle-Neumann, E. (1998). Kamuoyu Suskunluk Sarmalının Keşfi. Ankara: Dost.

Hysteria – Conversion Disorder – Functional Neurological Disorder

Somatoform disorders are characterized by physical symptoms that suggest a medical condition but that are not fully explained by a medical condition (Woolfolk, 2012) (see table 1). Functional neurological disorder, also known as conversion disorder – historical name is hysteria- is a kind of somatoform disorder that has unexplained neurological symptoms. Conversion disorder tends to …

Okulda Çocuk İstismarı

Okulda çocuk istismarı, birkaç farkı alt başlığı içeren geniş bir konudur. Okulda çocuk istismarını ele alırken öncelikle bakmamız gereken bu istismarı ihmal ile birlikte ele alıp almamamız gerektiğidir. İkinci önemli nokta ise istismarın türüdür. Okulun rehberlik merkezi biriminin istismarın, duygusal, fiziksel ya da cinsel yönüne göre olayı farklı şekillerde ele alması gerekebilir. Diğer bir önemli nokta …